Πολιτική ορθότητα
Τον όρο αυτό χρησιμποιούν κάποιοι αρνητικά για να εννοήσουν το σύνολο των λέξεων και συμπεριφορών που χρησιμοποιούμε προκειμένου να προωθούμε μια συνολικά πιο ίση και δίκαιη μεταχείριση όλων των ανθρώπων με τους οποίους μοιραζόμαστε τον κόσμο. Για παράδειγμα, πλέον θεωρείται ρατσιστικό να χρησιμοποιούνται κάποιες λέξεις αρνητικά φορτισμένες επί αιώνες για να περιγράψει κανείς άτομα από συγκεκριμένες φυλετικές ομάδες. Η αποφυγή ρατσιστικών στερεοτύπων θεωρείται ‘πολιτική ορθότητα’. Θα μπορούσε λοιπόν κανείς σωστά να εννοήσει πως η πολιτική ορθότητα δεν είναι τίποτε παραπάνω από την απλή ευγένεια και τον σεβασμό απέναντι σε όλους τους ανθρώπους. Αρκετά συχνά όμως, ο όρος χρησιμοποιείται από ανθρώπους που αισθάνονται άβολα με συζητήσεις που εξετάζουν το προνόμιό τους και τα αρνητικά στερεότυπα που χρησιμοποιούν με ευκολία. Οι ίδιοι αντιμετωπίζουν τον σεβασμό αυτόν ως προσωπική επίθεση και χρησιμοποιούν την έκφραση «υπερβολική πολιτική ορθότητα» για να μειώσουν τις αξίες του σεβασμού και της ισότητας και να παρουσιάσουν τις ρατσιστικές, μισογύνικες, ομοφοβικές, τρανσφοβικές κ.ο.κ. αγκυλώσεις τους, ως την επιθυμητή κοινωνική κατάσταση.
Ελεύθερη έκφραση
Οι κραυγές ενάντια στην υποτιθέμενη αυτή «υπερβολική πολιτική ορθότητα» συχνά συνοδεύονται από ισχυρισμούς ότι ο σεβασμός που πλέον απαιτείται για όλους τους ανθρώπους στον λόγο μας είναι επίθεση στην ελεύθερη έκφραση. Είναι σημαντικό λοιπόν να υπογραμμίσουμε εδώ ότι η κριτική του λόγου δεν είναι απαγόρευσή του. Η απάντηση στον λόγο είναι περισσότερος λόγος. Εάν π.χ. κάποιος χρησιμοποιήσει έναν τρανσφοβικό όρο και κάποιος άλλος του πει «Ώπα, αυτό που λες είναι τρανσφοβικό», δεν καταπιέζεται κανενός η ελεύθερη έκφραση. Εάν κάποιος κάνει ρατσιστικά σχόλια και ως αποτέλεσμα δέχεται κριτική, δεν καταπιέζεται η ελεύθερή του έκφραση. Όπως κι εκείνος έχει το δικαίωμα να πει το ρατσιστικό του σχόλιο, έτσι και οποιοσδήποτε άλλος έχει το δικαίωμα να το σχολιάσει, να το κριτικάρει, ακόμη και να το περιθωριοποιήσει ως ρατσιστικό. Η κριτική και η συστημική λογοκρισία απέχουν πολύ και καλό είναι να θυμόμαστε τη διαφορά.
Περισσότερο διάβασμα
– The Greatest Cliché: The unexamined propaganda of ‘Political Correctness’ | Knowing Coves
– Για την ιστορία και τη βαρύτητα της έκφρασης «πολιτική ορθότητα» από την Guardian.
– Σειρά άρθρων σχετικά με την ιστορία και τη σημασία της φράσης ‘Πολιτική Ορθότητα’ από τον Alex Capitan. Μετάφραση από τη 50ft queenie:
0. Πρόλογος & Εισαγωγή
1. Η ΠΟ είναι μια φράση που σχεδιάστηκε για να είναι μομφή, όχι κάτι θετικό
2. Η ΠΟ εστιάζει στην προσβολή αντί για τη βία
3. Η ΠΟ εστιάζει σε μεμονωμένες λέξεις αντί για τη συλλογική φροντίδα
4. Η ΠΟ εστιάζει στον ατομισμό αντί για τη συστημική καταπίεση
5. Η ‘ορθότητα’ δεν είναι ιερή και η ευαισθησία δεν είναι κακή
– Political Correctness| Stand-Up από τον κωμικό Stewart Lee
– Political correctness | Geek Feminism Wikia
– Πολιτική ορθότητα | Βικιπαίδεια
ή Επιστροφή στη σελίδα των Λημμάτων.
jds
27/10/2014
Υπερβολική Πολιτική Ορθότητα υπάρχει, απλά είναι δύσκολο να την εντοπίσεις ανάμεσα σε ένα μύριο ψεύτικες υπερβολικές πολιτικές ορθότητες.
Υπερβολική Πολιτική Ορθότητα είναι π.χ. η κίνηση εκδοτών να αλλάξουν το «Nigger Jim» σε σκέτο «Jim» στα συγγράματα του Μαρκ Τουέην.
Υπερβολική Πολιτική Ορθότητα είναι να αλλάζεις τη λέξη «Εσκιμώος» σε «Ινουίτ» επειδή «Ινουίτ» είναι η σωστή λέξη για όλη τη φυλή της Αρκτικής, και μετά να αλλάζεις τη λέξη «Ινουίτ» σε τίποτα απολύτως επειδή μισό χωριό κατέθεσε μήνυση επειδή απαρνούνται τη λέξη, και να καταδικάζεις ολόκληρο λαό να μην έχει όνομα.
Υπερβολική Πολιτική Ορθότητα είναι όπως αντιμετωπίζεις άτομα με πραγματικά κοινωνικά προβλήματα και που ζούν κοινωνικό δράμα κατατρεγμού σε πολλές κοινωνίες (LGBT) να προσπαθείς με την ίδια σοβαρότητα να αντιμετωπίζεις άτομα που λένε ότι είναι γραμματόσημα ή φορτηγά (otherkin) ή άτομα που λένε ότι γεννήθηκαν σε λάθος εθνικότητα (transethnic).
Υπερβολική Πολιτική Ορθότητα είναι το να καταργείς επιδόματα σε αμερικάνικα σχολεία επειδή δεν εγκρίνεις τις μασκώτ των ομάδων τους, και να αφήνεις τα παιδιά χωρίς σχολείο επειδή η μασκώτ ήταν ένας Native American.
Υπερβολική Πολιτική Ορθότητα είναι να αρνείσαι να εφαρμόσεις νόμο κατά του ρατσισμού γιατί δεν αρέσει σε παπάδες και το χριστιανοποίμνιο τους επειδή λένε ότι καταπατά το δικαίωμα της ελευθερίας τους (να βρίζουν άλλες θρησκείες).
jds
27/10/2014
Όσον αφορά την ελεύθερη έκφραση, σαφώς πρέπει να υπάρχει το δικαίωμα της κριτικής λόγων, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να υπάρχει και το δικαίωμα της κριτικής της κριτικής.
Εάν κάποιος πει κάτι και κάποιος άλλος το εκλάβει ως σεξισμό ή ρατσισμό, ο πρώτος πρέπει να έχει το δικαίωμα να αμφισβητήσει την κριτική. Αν πω π.χ. εγώ ότι δεν δέχομαι το @ ως γράμμα που εσωκλείει άτομα LGBT, και κάποιος μου πει ότι αυτό είναι ρατσιστικό, πρέπει να έχω κι εγώ το δικαίωμα να διατυπώσω τη γνώμη μου ότι το @ δεν το δέχομαι επειδή υποβιβάζει άτομα LGBT επειδή είναι ελλειπές ως σύμβολο, και χρειάζεται κάποιο σύμβολο που μπορεί 1) επίσης να προφέρεται, 2) να μην προφέρεται το ίδιο με το ουδέτερο γιατί αυτό υποβιβάζει το αναφερόμενο άτομο σε επίπεδο άψυχου αντικειμένου και όχι άνθρωπου, και 3) παράλληλα προβιβάζει άψυχα αντικείμενα στο επίπεδο ανθρώπων, ενώ 4) υπάρχουν τόσα και τόσα γράμματα και φθόγγοι που είναι εύκολα στην προφορά τους (π.χ. το γαλλικό u) και δεν χρησιμοποιούνται ως τώρα από την ελληνική γλώσσα άρα είναι ελεύθερα να χρησιμοποιηθούν.
Αν δεν με αφήσει οποιοσδήποτε να διατυπώσω την απάντηση μου στην κριτική τότε ξεμένω παρεξηγημένος ως ρατσιστής που απλά δεν του αρέσει το @. Και έχει γίνει.
Chris
01/11/2014
«Αν δεν με αφήσει οποιοσδήποτε να διατυπώσω την απάντηση μου στην κριτική τότε ξεμένω παρεξηγημένος ως ρατσιστής που απλά δεν του αρέσει το @. Και έχει γίνει».
Εμένα, πάλι, θα με ενδιέφερε το κόντεξτ στο οποίο έχει λάβει χώρα αυτό που αναφέρεις.
Σκέφτομαι το εξής: αν π.χ εγώ προσωπικά, σε μία συνομιλία μας σου έχω ξεκαθαρίσει ότι θέλω να μού απευθύνεσαι χρησιμοποιώντας το «@» (ή *οποιονδήποτε* άλλο τρόπο που δεν γίνεται gender specific) και εσύ με «βαπτίζεις» αναγκαστικά ως «η» ή «ο» τότε έχω δικαίωμα να σου πω ότι αυτό που κάνεις είναι μαλακία. Αν, πάλι, γίνεται μία γενική και σοβαρή συζήτηση πάνω στην χρήση του «@» (θεωρώ κι εγώ πρόβλημα το μη προφερόμενο) συνοδευόμενη, πιθανόν, με λύσεις τότε, πραγματικά δεν βλέπω τον λόγο του «κραξίματος» …εκτός κι αν έβγαινε η συγκεκριμένη κουβέντα εκτός θέματος. Δλδ π.χ να υπάρχει μία ανάρτηση-κάλεσμα σε πορεία, άμεση ανάγκη κατά τρανφοβικών επιθέσεων κι από κάτω να καθόμαστε να αναλύουμε τα @ και τα hir, τα ze και τα mer.
50ft queenie
08/11/2014
Γεια σου jds,
Εμμένουμε στη στάση μας πως η πολιτική ορθότητα είναι ένας όρος χωρίς νόημα. Μιλάμε για απλό σεβασμό και ενσυναίσθηση. Δεν υπάρχει τίποτε λάθος στο να προσπαθούμε να είμαστε ανθρώπινοι απέναντι στους συνανθρώπους μας. Ο ίδιος ο όρος «πολιτική ορθότητα» είναι αποκύημα της φαντασίας αμερικανών ακροδεξιών και ξεκίνησε να χρησιμοποιείται για να εκδηλωθούν αντιθέσεις στα κινήματα κοινωνικής δικαιοσύνης με τρόπο πιο ύπουλο. Το ότι τον όρο τον έχουν οικειοποιηθεί ακόμη και άτομα που θεωρούν εαυτούς προοδευτικούς, είναι απλώς ενδεικτικό του πόσο δρόμο έχουμε ακόμη να κάνουμε σ’ αυτά τα ζητήματα.
Θα χρειαστεί να σε διορθώσω. Το συμβολάκι «@» δεν χρησιμοποιείται όπως το περιγράφεις. Δεν ξέρω πως σου ήρθε αυτό που λες αλλά ουδεμία σχέση έχει. Αντιγράφω από το γλωσσάρι μας:
Καταλαβαινω πως είναι πολλά τα νέα δεδομένα που εισάγουν τα κινήματα κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά καλό είναι πάντα προτού δηλώσουμε απόλυτη αντίθεση και διαφωνία με κάτι, να μάθουμε πρώτα τι πραγματικά είναι.
Τέλος, δεν σου απαγορεύεται να εκφράζεις τη γνώμη σου. Δεν σου απαγορεύεται να έχεις τη γνώμη σου. Δεν τίθεται ζήτημα περιορισμού της ελεύθερης έκφρασής σου.